Birsa Munda Nibandh Marathi: माझ्या आजोबांनी एकदा मला एक किस्सा सांगितला होता. ते म्हणाले, “बेटा, आमच्या जंगलात एक असा योद्धा होता, जो धरतीला आपली आई मानायचा आणि तिच्यासाठी लढला.” तो योद्धा म्हणजे बिरसा मुंडा. बिरसा मुंडा निबंध मराठी लिहिताना मला नेहमी त्याची आठवण येते. तो एक साधा आदिवासी मुलगा होता, पण त्याच्या मनात आपल्या लोकांसाठी खूप प्रेम होतं. आज मी तुम्हाला बिरसा मुंडांच्या आयुष्याबद्दल सांगतो, जे मला खूप प्रेरणा देते.
बिरसा मुंडांचा जन्म १५ नोव्हेंबर १८७५ साली झारखंडमधील उलिहातू नावाच्या छोट्या गावात झाला. त्यांचे वडील सुगना मुंडा आणि आई करमी हातू होते. ते मुंडा जमातीचे होते. लहानपणापासूनच बिरसा जंगलात फिरायचे, शिकार करायचे आणि शेती करायचे. माझ्या बालपणी मीही गावात जंगलात खेळायचो, तेव्हा मला वाटायचं की जंगल आपलं घर आहे. बिरसा मुंडांना तर जंगल, पाणी आणि जमीन ही त्यांच्या आयुष्याची आधार होती. पण ब्रिटिश लोक आले आणि त्यांनी आदिवासींची जमीन हिसकावून घेतली. बाहेरचे लोक, ज्यांना दिकू म्हणतात, ते आदिवासींना त्रास देऊ लागले. बिरसा लहान असतानाच हे अन्याय पाहिले आणि त्यांच्या मनात राग निर्माण झाला.
शाळेत जाताना बिरसा मुंडांना ख्रिश्चन धर्म स्वीकारावा लागला. त्यांचं नाव बिरसा डेव्हिड असं झालं. पण शाळेत त्यांना ब्रिटिश लोकांच्या अन्यायाची जाणीव झाली. त्यांनी शाळा सोडली आणि आपल्या लोकांना एकत्र करायला सुरुवात केली. त्यांनी एक नवीन धर्म सुरू केला, ज्याला बिरसाईट म्हणतात. त्यात ते म्हणायचे, “एकच देव आहे, अंधश्रद्धा सोडा, दारू पिऊ नका आणि आपली परंपरा जपा.” माझ्या मित्रांनी एकदा शाळेत असाच ग्रुप बनवला होता, ज्यात आम्ही प्लास्टिक वापरू नका असं ठरवलं होतं. बिरसा मुंडांसारखं त्यांना लोकांना एकत्र करायचं होतं. बिरसा मुंडांना लोक धरती आबा म्हणू लागले, म्हणजे धरतीचे वडील. ते आदिवासींना सांगायचे की आपली जमीन परत मिळवा, जंगल वाचवा.
हे पण वाचा:- Majhya Jivanatil Savitri Mhanje majhi Aai Nibandh: माझ्या जीवनातील सावित्री म्हणजे माझी आई निबंध
१८९९ ते १९०० मध्ये बिरसा मुंडांनी उलगुलान नावाचं मोठं आंदोलन सुरू केलं. उलगुलान म्हणजे मोठी क्रांती. त्यांनी हजारो आदिवासींना एकत्र करून ब्रिटिशांविरुद्ध लढा दिला. ते धनुष्यबाण घेऊन लढले. त्यांचं स्वप्न होतं मुंडा राज स्थापन करायचं, ज्यात आदिवासी स्वतंत्र राहतील. पण ब्रिटिशांनी त्यांना पकडलं आणि तुरुंगात टाकलं. फक्त २५ वर्षांच्या वयात, ९ जून १९०० साली बिरसा मुंडांचं निधन झालं. मला हे ऐकून खूप दुःख होतं, जसं माझ्या आजोबांनी सांगितलेल्या एखाद्या प्रिय कथेतील नायक गेल्यासारखं.
बिरसा मुंडा निबंध मराठी लिहिताना मला त्यांची शिकवण आठवते. त्यांनी आदिवासींना एकता शिकवली, आपल्या हक्कांसाठी लढायला शिकवलं. त्यांच्या लढ्यामुळे ब्रिटिशांना कायदे बदलावे लागले आणि आदिवासींच्या जमिनीची रक्षा झाली. आज त्यांच्या जन्मदिवशी जनजातीय गौरव दिवस साजरा करतो. बिरसा मुंडा आपल्या मनात सदैव जिवंत राहतील. ते आपल्याला सांगतात की अन्यायाविरुद्ध आवाज उठवा, आपली धरती आणि संस्कृती जपा. त्यांच्यासारखे होऊया, धैर्यवान आणि प्रेमळ. बिरसा मुंडा अमर राहो!
1 thought on “Birsa Munda Nibandh Marathi: बिरसा मुंडा निबंध मराठी”